YENİLENEBİLİR ENERJİ VE
ÇEVRE DOSTU SANAYİİ
Devletlerin medeniyet yarışında Sanayi Devrimi çok önemli bir milattır. Günümüzdeki mevzu sanayi devriminden öte kaçıncı sanayi devrimini gerçekleştirebildiğinizdir. Sanayi Devrimlerinin temelinde gerekli insan gücünü azaltıp mekanikleşmektir! 1. Sanayi Devrimi 1712 yılında ingilterede buhar makinesinin icadıyla başlamıştır! 2. Sanayi devrimi ise ucuz çelik üretiminin bulunmasıyla başlamış olup demiryolları, petrol, elektrik gibi kimya ve fizik alanındaki icat ve keşiflerin imzasının olduğu 1860-1914 yılları arasını kapsar! Tabii ki bu yıllar İngiltere gibi bu konuda öncü olan ülkeler için geçerlidir. 3. Sanayi Devriminde otomasyonun arttığını görmekteyiz. Bu dönemin en önemli gelişmeleri ilk mikrobilgisayarın kullanımı ve Aplle’ın 1976 yılında kurulması olarak görülmektedir! 4. Sanayi Devrimi 2011 yılında Almanya’da Hannover Fuarında “Endüstri 4.0” olarak ifade edilmiştir ve üretimin tamamen bilgisayarlaştırılması, robotların tüm üretimi devralması, yapay zekanın gelişimi, 3D yazıcılarıyla üretimin evlerde yapılabilir hale gelmesi gibi gelişmeleri içermektedir! Her Sanayi Devrimi üretimi ciddi düzeyde hızlandırmıştır!
Toplumun genel konforunu artıran bu devrimlerin sosyolojik etkilerini görmek ve buna göre politika geliştirmek şarttır. Örneğin her konfor artırıcı Sanayi Devriminde gerekli toplam istihdam miktarı azalmıştır, daha da önemlisi farklı mecralara kaymıştır! Artık insana fiziksel güçten çok zihinsel güç olarak gereksinim duyulmaktadır! Bu sosyolojik etkisi konusunda bu yazıda daha derinlere giremeyeceğim!
Yazımın başlığında da belirttiğim doğrultuda Sanayinin geleceğimize etkisi ispatlanmış olan çevresel etkileri konusuna değineceğim! Özellikle 1. Sanayi Devriminde kömür ve 2. sanayi devriminde petrol gibi fosil yakıtlarının kullanımının çevreye 200 yıllık kümülatif etkisinin İnsan varlığını tehlikeye atacak düzeylere geldiği, biliminsanlarınca ortaya net şekilde konmuştur!
Nihayetinde Dünya Ekonomisinin en büyük aktörlerinin de kabul ettiği tehlikeye karşı uluslararası bir yaklaşım geliştirme gereği benimsenmiştir! Böylece 4. Sanayi Devriminde çevreci- temiz- sürdürülebilir enerji kullanımı da ön plana alınmış oldu! Ufuk 2020 programı Yeşil Mutabakat
(Green Deal) olarak adlandırılan anlaşma bir çağrı niteleğindedir! Bu çağrı Avrupa Kıtasını 2050 yılına kadar “iklim nötr” (iklim nötr kavramı, ilgili lokasyondaki atmosferin doğal sıcaklığını yükseltici etkisi ispatlanmış gazların en az salınan miktarı kadarının atmosferden temizlenerek sonuçta atmosfere etkiyi nötrleştirmeyi ifade ediyor) hale getirmek genel hedefi ile bir dizi derinden dönüştürücü politikalar tasarlamayı, Ar-ge ve yenilik projeleri yoluyla bu hedeflere katkı sunmayı amaçlamaktadır. Ve nihayetinde durumun aciliyetine istinadenbu amaca yönelik 1 milyar Euro bütçe de ayrılmıştır!
Türkiye Paris Anlaşmasını imzalamış ülkelerden biri olarak “Green Deal” çağrısı yönünde gerekli adımları atacağını bildirmiştir! Bu adımlar arasında 2030 yılına kadar sanayide kömür kullanımını sıfırlamayı hedefleyen adımlar da mevcuttur. Bu adımlardan en önemlisi “enerji verimliliği”
konusunda direk ve dolaylı teşviklerdir! Direk teşviklerden biri de Enerji Bakanlığının “Verimlilik Artış Projeleri”dir! Fabrikaların veya OSB lerin, Bakanlıkça kabul gören enerji verimliliği projelerinin maliyetinin % 30 u hibeyle geri kalan kısmı için de farklı oran ve şartlarda avantajlı kredi sağlama gibi destekler mevcut.
Ayrıca Sanayi Bakanlığının bu konuda ortaya koyduğu teşvik sistemi de çok etkili olacaktır. Sanayi Bakanlığının en etkili teşviklerinden biri ilgili fabrikanın gerek makine yenilemesi gerek farklı projelerle enerji ihtiyacını en az % 15 azaltması halinde hangi teşvik bölgesinde olduğuna bakılmaksızın 5. Bölge Teşviklerinden faydalanabilecek!
Tüm bu gelişmelerden yapılabilecek çıkarımlardan biri de yeni sanayi devriminde çevre dostu enerji edinimi primer önemli konu haline gelmektedir! Kısa bir süre sonra uluslararası ticarette ciddi kısıtlamalara maruz kalmamak adına da firmalar, üretimde çevre dostu yenilenebilir enerji kullanımını tercih edeceklerdir! Bu da yeni OSB’lerin kurulum yeri tercihlerini değiştirecektir! Örneğin enerji kaynağı olarak güneş ve rüzgar enerjileri ön plana çıkacaktır!
Tüm bu gelişmelerden yapılabilecek çıkarımlardan biri de yeni sanayi devriminde çevre dostu enerji edinimi primer önemli konu haline gelmektedir! Kısa bir süre sonra uluslararası ticarette ciddi kısıtlamalara maruz kalmamak adına da firmalar, üretimde çevre dostu yenilenebilir enerji kullanımını tercih edeceklerdir! Bu da yeni OSB’lerin kurulum yeri tercihlerini değiştirecektir! Örneğin enerji kaynağı olarak güneş ve rüzgar enerjileri ön plana alınacağından rüzgar tirbünleri ve güneş panelleri için en uygun olması halinde, enerji ağının olmadığı yerler de artık bir seçenek olabilecektir!
Paris Anlaşmasına taraf ülke sayısı arttıkça geleceğin daha iyi olacağı konusunda umutlanıyoruz! En azından daha kötüye gidiş hızımız kesilecektir!
