YATIRIMCI DAVRANIŞI

6 Ocak 2022

"Otelcilik ve dolayısıyla otel yatırımları giderek artan boyutta devam etmektedir. Pandemi sonrasında yatırımlar daha da artacaktır. Şu anda bile markalara baktığımızda yaklaşık 100 den fazla markalı otelin inşaatının son aşamasına geldiğini görürüz."

Teşvik almış yüzlerce de proje var. Yatırımlarda hele bu ekonomik ortamda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Doğru zamanda, doğru yerde, doğru konseptte kurgulanan ve markalı oteller iş yapacaktır. 

Artık bireysel otellerin dışında zincir markalarla büyümek çok daha efektif olacaktır. Her önüne gelenin araba yapamayacağı, beyaz eşya üretemeyeceği gibi otel de yapıp işletmemelidir.  Markalaşmak; verimli şekilde kalıcı olmak ve müşteri memnuniyeti yaratmak için gerekli bir unsurdur. 

Sektöre girmek isteyenler çeşitli hatalar yapmaktadırlar. Otelcilik aslında kendi dinamikleri olan ve her sektörden farklı bir durumdadır. 24 saat 365 gün çalışan ve bünyesinde sürekli misafir, müşteri yani üçüncü şahıs barındıran bir başka iş kolu yoktur. Bu kadar hassas bir durumun söz konusu olduğu sektörde, yatırım yaparken de çok ama çok dikkatli olunmalıdır. 



Ancak, pek çok bireysel yatırımda bu hassasiyeti maalesef göremiyoruz. Birçok sektörde para kazanan yatırımcılar otelciliğe bir zevk, tanınırlık, prestij, geleceğe iyi bir yatırım olduğu için vs sebeplerle adım atmaktadırlar. işte hata da orada başlıyor. Her iş uzmanı tarafından yapılmalıdır, bazı işler ise gerçekten uzmanlık gerektirir, yasaları bilmek ona göre işleri yönetmek gerekir. Örneğin herkes Hesap Uzmanı olamaz, fakat Pazarlama Uzmanı olabilir. Hesap Uzmanlığının farkı çok iyi kanun bilmeyi gerektirmesidir, fakat pazarlamada belli kanunları vs bilmek gerekmez kişisel beceri ve yaratıcılık esastır. 


Otelcilik de kendi dinamikleri olan ve yönetmek için bilgi birikimi gerektiren, tamamen kendine has kuralları olan bir iş dalıdır. Pek çok otel yatırımının başarılı olmaması veya gerektiği kadar getiri sağlayamamasının altında yatan temel prensip, bu gerekliliği göz ardı ederek işe başlanmış olmasıdır.

Her otel milli bir servettir ve ülkenin dışa yansıyan yönüdür. Fizibilitesinden, açılışına kadar büyük bir hassasiyet gerektirir. Pek çok yatırımcı fizibilite yapmadan, bölgenin ne tip otele ihtiyacı olduğunu sorgulamadan yatırım yapmakta ve geri dönüş beklemektedir. Prestij olsun diye, kişisel tatmin için lüks otel yapılıp geri dönüş beklenmektedir. Belki o bölgede sadece oda kahvaltı hizmet verecek tesise ihtiyaç vardır... 


Gereklilik yatırım öncesi pazar analizi ve fizibilite ile belli olur. Otel buna göre projelendirilmelidir. Harcanacak her kuruşun hesabı yapılmalıdır. Örnek oda yapılmadan, bununla ilgili görüşler alınmadan ve bir operator-otel markası ile anlaşılmadan yapılan yatırımların başarısız olması çok yüksektir.



Operatör, yani marka, yani profesyonel otel işletme şirketi ile inşaat başlamadan anlaşılmalıdır. Otelin arkası yani back of the house yapılanması oldukça önemlidir. Gereken büyüklükte depolar, personel alanları, yangın çıkışları, mutfak yerleşimi, servis asansörleri, kat hizmet odaları vs operatörün ihtiyacına göre planlanmalıdır. Bunun zamanında yapılmaması ileride operasyon maliyetlerinin fazla olması ve verimsiz olması sonucunu doğuracaktır.


Otelin dış cephesinin güzelliği, girişin muhteşemliği, odaların konforu vs yanında otelin arka tarafının planlanması çok daha önemlidir. Çöp odası olmayan, personel girişi ayrı olmayan, personel kafeteryası ve soyunma-dinlenme odaları yetersiz pek çok proje ile karşılaşılmaktadır. Bu projelerin başarıyı yakalaması imkansızdır.

Pek çok yatırımcı iyi bir işletmeci ile anlaşsa bile işletme firmasından ailesinden birinin otel müdürü olmasını talep edebilmektedir. İşi bilmeyen birinin otelcilik yapması mümkün değildir. Bu durum hastanın ameliyattan evvel doktara “ buradan değil de buradan kesin” demesi ile aynı şeydir.

İyi bir yatırım ve inşaat planlamasından ve inşaatın bitiminden sonra açılış dönemi gelecektir. Açılış öncesi dönem yatırımcılar tarafından para harcanan gereksiz bir süre olarak öngörülmekle birlikte otelcilikte çok hayatidir. Otel açılışından altı ay evvel otel müdürü, teknik müdür atanmalı; en az üç ay kala diğer birim müdürleri görevlendirilip pazarlama faaliyetlerine başlanmalıdır. Aksi bir durum bebeğin prematüre doğmasına sebep olacaktır. 




Otel bir fabrika değil, bir çocuktur. Her çocuk için nasıl özen gösterilip, bir eğitim planı vs oluşturuluyorsa bir otel için de aynı özen gösterilip gereken planlama aslında ebeveyn olan profesyoneller tarafından yapılmalıdır.

İşletme döneminde ise yaşanan ve oteli derinden etkileyen en önemli sorun; milyonlarca yatırım yapan ve parasını kısa sürede alma telaşında olan yatırımcı ile Marka-Otel İşletme Firması’nın arada yaşayacağı problemdir. Parasını kısa sürede almaya çalışan yatırımcı bunun verdiği stres ile günlük işlere karışmaya çalışıp problem yaratacaktır. Yatırımcının muhatabı otelin genel işleyişi ile ilgili sadece ve sadece otel müdürü olmalıdır. Kendisi diğer bölüm müdürleri vs ile irtibata geçtiği anda “yatırımcının adamı”, ”işletmecinin adımı” diye personel arasında ikilik oluşacaktır, bu da ölümcüldür.

 

- DR. FAİK ÖZTUNÇ